Grote of Jacobijnerkerk

Leeuwarden

De Grote of Jacobijnerkerk in Leeuwarden is de grootste van de middeleeuwse kerken in deze stad. Het gotische bouwwerk werd tijdens de reformatie omgebouwd tot protestantse kerk en verloor haar altaren en veel van de versieringen. De kerk is nog steeds in gebruik bij de protestantse gemeente.
De kerk werd tussen 1275 en 1310 gebouwd als onderdeel van een dominicanenklooster en werd later vergroot. (Voor de Dominicanen werd ook de naam Jacobijnen gebruikt.) In 1392 werd de kerk bij een stadsbrand verwoest. De brede zuidelijke zijbeuk werd pas in de late 15e eeuw toegevoegd terwijl het schip begin 16e eeuw met een travee werd verlengd.
Bij de restauratie van 1972/76 is de stadhouderskraak zoveel als mogelijk was gereconstrueerd en op zijn oude plaats teruggezet. De deur die het overhuifde gedeelte scheidde van de lange galerij is niet teruggekomen en er ontbreekt ook e.e.a. aan het snijwerk. Zo is b.v. in 1842 snijwerk van deze kraak gebruikt om de preekstoel uit de zeventiende eeuw te verfraaien. Ondanks alle verbouwingen is de stadhouderskraak nog steeds een vorstelijk gestoelte en één van de belangrijkste interieurstukken van de Grote of Jacobijnerkerk.
Op de detailfoto is te zien dat op diverse panelen van de langsbalustrade van de kraak het snijwerk ontbreekt, dat zich nu op de kuip van de preekstoel bevindt. Een bijzonderheid is, dat de stadhouders op deze kraak hoger zaten dan de preekstoel, dus neerkeken op de predikant.